Z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet postanowiliśmy przyjrzeć się ważnej roli, jaką kobiety odgrywają w walce z kryzysem klimatycznym. Pamiętamy również o zdecydowanie nieproporcjonalnie dużej liczbie kobiet odczuwających skutki zmian klimatycznych.

Kryzys klimatyczny dotyka niestety w większym stopniu kobiety niż mężczyzn. Kobiety są w większym stopniu zależne od zasobów naturalnych, jednak mają do nich mniejszy dostęp – zaledwie około 15% posiadaczy ziemi na świecie to kobiety (1) (2) (3). Badania wykazały, że 80% osób zmuszonych do opuszczenia domów wskutek wystąpienia katastrof klimatycznych to kobiety i dziewczęta. Są one niewspółmiernie bardziej dotknięte ekonomicznymi i zdrowotnymi skutkami suszy, ograniczenia produkcji żywności i gwałtownych zjawisk pogodowych (4). Na domiar złego zaledwie niewielka część (około 8%) pomocy zagranicznej trafia na projekty ukierunkowane na równość płci (5).

W czasach, gdy skutki zmian klimatycznych są odczuwalne bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, kobiety na całym świecie przejmują rolę przywódców (6). To odnosi się zarówno do kobiet tworzących banki nasion w Nikaragui w celu zachowania bioróżnorodności, jak i do kobiet w Sudanie tworzących pierwszy w historii Kobiecy Związek Rolników w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego (7) (8). Ponadto, badania pokazują, że podczas pandemii Covid działania podejmowane w obliczu zagrożeń w krajach rządzonych przez kobiety były znacząco skuteczniejsze (9) (10). Co więcej, Paryskie Porozumienie Klimatyczne zostało ukształtowane przez grupę kobiet, które sformułowały przewodnią zasadę „Zerowych emisji netto” (11).

To zaledwie nieliczne przykłady, które wskazują na ogromne korzyści płynące z upodmiotowienia i wspierania kobiet w zakresie wykorzystania ich umiejętności i wiedzy w zwalczaniu skutków zmian klimatycznych. Takie działania ułatwiają lokalnym społecznościom odbudowę i wzrost odporności na zmiany klimatyczne.

Ze względu na Międzynarodowy Dzień Kobiet, bardziej niż kiedykolwiek należy podkreślić potrzebę działań i przekształceń ukierunkowanych na walkę ze zmianami klimatycznymi.  Zwracamy się do wszystkich kobiet, aby wykorzystały swoje doświadczenie, umiejętności i wiedzę na rzecz przebudowy naszego świata i włączyły się do wspólnej walki o lepszą przyszłość.

1. Brennan, B. (2009). “Why She Buys: The New Strategy for Reaching the World’s Most Powerful Consumers.” New York: Crown Business.
2. (2018). “The gender gap in land rights.” Food and Agriculture Organization of the United Nations.
3. Women’s Environmental Network. “Gender and the Climate Change Agenda. The impacts of climate change on women and public policy.” 2010. http://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/Gender-and-the-climate-change-agenda-21.pdf
4. Women grow 70% of Africa's food. But have few rights over the land they tend. (2021). Retrieved 17 June 2021, from https://www.weforum.org/agenda/2018/03/women-farmers-food-production-land-rights
5. Cecilia Caio, D. K. (2018). ODA (aid) spending in 2018. development initiatives.
6. Asian Disaster Preparedness Center. “Building on Local Knowledge for Safer Homes.” Building Safer Communities in South Asia, Case Study 3. Jan. 2008. http://www.adpc.net/v2007/IKM/ONLINE%20DOCUMENTS/downloads/2008/3_CaseStudyShelterl.pdf
7. “Nicaragua: Harvesting Hope.” MADRE Demanding Rights, Resources and Results for Women Worldwide. N.d. http://www.madre.org/page/nicaraguaharvesting-hope-34.html
8. “Sudan: Women Farmers Unite.” MADRE Demanding Rights, Resources and Results for Women Worldwide. N.d. http://www.madre.org/page/sudan-women-farmers-unite-41.html
9. Sergent, K., & Stajkovic, A. D. (2020). Women’s leadership is associated with fewer deaths during the COVID-19 crisis: Quantitative and qualitative analyses of United States governors. Journal of Applied Psychology, 105(8), 771-783. http://dx.doi.org/10.1037/apl0000577
10. Harvard Business Review. “Research: Women Are Better Leaders During a Crisis.” 2020. https://hbr.org/2020/12/research-women-are-better-leaders-during-a-crisis
11. Darby, M. (2020, November 6). Net zero: the story of the target that will shape our future. Climate Home News. https://www.climatechangenews.com/2019/09/16/net-zero-story-target-will-shape-future